Creatief gezien hou ik me bezig met meerdere -nogal verschillende- activiteiten; met als gemeenschappelijke noemer: natuur. Dat doe ik nog wel eens -vaak met opzet- een beetje plagend uitdagend, om hersentjes lekker wakker te schudden. Binnen het geweldig omvangrijke begrip 'natuur' presenteert zich wel een aantal lichte voorkeuren. Die bestaan in hoofdzaak uit artistieke belangstelling voor bomen in het landschap en het ongrijpbare fenomeen 'vrouwelijkheid'. De volgorde van deze twee is willekeurig.
Het wezen, de persoonlijkheid, de 'inhoud' van ieder mens, ook een vrouw, is belangrijker dan het uiterlijk, de 'verpakking'. Echter, het is me tot nu toe nog niet gelukt het onzichtbare karakter van een persoon zichtbaar weer te geven. Daarom beperk ik me -noodgedwongen- tot proefjes om vrouwelijkheid, toch maar via 'de verpakking', in verschillende houdingen (emoties, karakter), tot uitdrukking te brengen. Let wel: het zijn en blijven allemaal - voor mij boeiende - 'proefjes'…
Door de jaren heen, beetje bij beetje wijzer geworden, weet ik intussen:
Jeugd heeft alles,
en Schoonheid niets,
met Leeftijd te maken
Leest u dat nog even heel goed na a.u.b. en probeert u te begrijpen wat daar staat.
Teveel vrouwen schatten dit nog niet goed in en worstelen met hun 'leeftijd'. Dat is jammer, want die worsteling is verspilde energie. Het gaat mij -als kunstenaar- er in feite niet om hoe een vrouw er uitziet. Hoe vreemd en kort door de bocht die uitspraak in eerste instantie ook mag klinken.
Wat een vrouw -welke vrouw dan ook- met haar persoonlijkheid, haar uiterlijk en haar lichaam doet, wat ze uitstraalt, bepaalt voor mij grotendeels hoe vrouwelijk ze op me over komt. Een vrouw van tachtig kan op mij veel vrouwelijker overkomen dan een vrouw van dertig.
Vrouwelijkheid uit zich zo heerlijk variabel, dat het fenomeen 'vrouw' voor mij een bron van emotionele en estethische uitdaging blijft. Veel creatievelingen vóór mij zijn die artistieke strijd aangegaan. Velen zullen dat nog na mij doen... Vrouwelijkheid vastleggen is een hopeloos heerlijke 'strijd'.
Als buitenkind leerde ik te letten op kleine details van plant, dier en landschap. Wanneer ik met anderen onderweg ben, valt het me vaak op dat ik zoveel méér zie dan zij doen. Dat verbaast me steeds weer. Wat ik zie, zal een ander ook wel zien, nam ik altijd aan. Maar dat is kennelijk niet zo. De afstand tot de natuur van veel huidige cultuur-mensen is zo groot geworden dat ze chronisch lijden aan grote geestelijke armoede, althans op natuur-gebied. Dat doet de natuur en mij pijn; heel simpel.
Ik probeer heel idealistisch in mijn werk met nadruk elementen van de natuur onder de aandacht te brengen.
Vaak voel ik me een soort protest-schilder: "Mensen! Kijk toch es, wat mooi!!!"
Helaas. Te veel mensen hebben nauwelijks oog noch begrip voor de natuur. Ze kijken vooral -meest onbewust- naar kortstondige status, naar luxe, prestige, uiterlijk, mode en meer van dat soort vluchtige culturele hersenschimmen.
Status is zóóó belangrijk, zeker vandaag de dag! Wat 'morgen' brengt weten we niet. Misschien is de baas dan wel failliet, tenonder gegaan in de zoveelste fusie… Of is er 'morgen' een grapjas met zo'n stoer status-autootje die het ding niet in bedwang houdt en u het ziekenhuis of erger in kegelt? Krediet-crisisje van 2008?
Ik noem het liever status-crisis…. Er is veel, heel veel, zo onvoorstelbaar veel… betrekkelijk.
Probleem is dat intussen meer dan de helft van onze banen drijft op dit soort hippe zeepbellen. Dat velen hun inkomen danken aan het ophouden van de schone schijn. Tegelijkertijd willens en wetens vergetend wat echt belangrijk is; bewust en dankbaar leven!
Een hele tijd geleden had ik een gesprek met iemand van een kunstuitleen en ik stelde dat in mijn werk met opzet 'natuur' op een hoger plan staat dan 'cultuur'. Je had de persoon in kwestie moeten horen! Dat was een idioot idee! Cultuur was veel en veel belangrijker dan natuur. Volgens de persoon in kwestie.
Op mijn vraag wie van ons het langer vol zou houden: ik een week zonder kunst of die persoon een week zonder te eten en zonder naar de wc te gaan, kreeg ik geen antwoord. Wel een vernietigende blik.
Bomen -vooral oude- zijn zo heerlijk nadrukkelijk aanwezig. Ze zijn veel ouder dan ik ben en word. Ze hebben iets, dat mijn tijd van leven overstijgt. Zwijgend, statisch, toch voortdurend in beweging.
Dat is ook de reden dat ik me met veel plezier bezig hou met het creatieve proces van het vormgeven van fruitbomen.
Dat lijkt op het eerste gezicht een vorm van gewoon hovenierschap, maar is het beslist niet. Voor goed snoeiwerk kun je bij een echte tuinman terecht. Voor het op een verantwoorde manier vorm geven van fruitbomen komt echter iets meer kijken dan simpel een paar takken zagen of het met een snoeischaar een beetje knippen van de gemiddelde hovenier. Die heeft in de opleiding het verzorgen van fruitbomen meestal niet geleerd omdat fruitbomen niet gangbaar en belangrijk waren. Veel minder belangrijk dan zo'n vijftig jaar geleden. En dus werd fruitboomverzorging uit de opleiding 'gesnoeid'. Zeg maar rustig: geamputeerd. Net als zoveel kwaliteit in het onderwijs de laatste jaren is vermoord.
Ik heb mijn hart verpand aan natuurlijke oude, soms heel kleine!, bomen in het wild en aan cultuurbomen in de vorm van fruitbomen; met name lei-fruit. Ik vind het prachtig mijn zeer bescheiden kennis en onbescheiden groot enthousiasme af en toe -in een korte cursus- over te dragen op mensen die daar ook belangstelling voor hebben. Het is leuk mensen te leren, het liefst in hun eigen tuin, hoe ze met bomen om moeten gaan om bepaalde effecten te bereiken en grote teleurstellingen te voorkomen.
Fruitbomen zijn in één opzicht wel erg moeilijk. Het zijn cultuurbomen die zijn opgebouwd uit het deel boven de grond (stam en takken) en een deel onder de grond. Dat onderste stuk, de onderstam met daaraan de wortels, bepaalt de groeikracht van die ene boom. Die groeikracht bepaalt of een bepaalde fruitboom - let wel: die specifieke combinatie van boven en onder de grond- op een plek in de tuin past. Afhankelijk van de grond! De onderstam moet bij de grond passen en bij de grootte van de boom die de eigenaar in gedachten heeft. Een hoogstam kan meer dan tien meter in doorsnee worden. Dat is breder dan menig huis! Dat gebrek aan inzicht en kennis maakt fruitbomen niet alleen soms moeilijk, maar af en toe ook frustrerend. Wie een grote fruitboom wil aanplanten, doer er verstandig aan contact op te nemen met een pomologische vereniging. Daar zit de kennis. Zo, dat als tip tussendoor. Dat moest ik even kwijt.
Een groot voordeel van lei-fruit is dat je veel verschillende soorten op een heel kleine ruimte kweekt. Plus dat diverse soorten op verschillende tijdstippen rijp zijn. Met als gratis toegift bloesem, vogels, bijen en hommels. En veel verschillende smaken en mogelijke toepassingen. Niet ieder appelras is geschikt voor appeltaart!
Juist fruitbomen bieden de fantastische kans om belangstelling voor de natuur bij anderen weer of meer tot leven te brengen. Een kans om mensen te laten zien dat een boom zoveel meer is dan een stronkje hout boven de grond. Dat er zoveel meer is dan een tuin vol betontegels en keitjes; meer dan zo'n 'snelle kerkhof-tuin nog voordat je de pijp uit bent...'
Een getekend portret van een landschap of woning wint enorm wanneer ik een of meer bomen in het geheel aanbreng. Soms zijn het heel karakteristieke bomen die ik in feite gewoon portretteer. Soms zijn het bijzaken van de woonomgeving waar ik compositietechnisch gelukkig mee kan en mag stoeien. Op die manier maken bomen een heel belangrijk sfeerbepalend onderdeel uit van een werk. Dat maakt ze extra leuk. Een paar weglaten, wat extra 'bijplanten' of even ergens anders neer zetten. Heerlijk daar mee te spelen. Een waarheid hoeft niet altijd DE waarheid te zijn. Elke tekening is altijd een nabootsing van de werkelijkheid. Een soort imitatie, in feite een 'leugen'. Mijn waarheid probeert dan dat 'leugentje' zo mooi mogelijk te maken. Op een compositie-technisch zo verantwoord mogelijke manier. De 'kunst' is het, de compositie zo mooi mogelijk te bedenken zodat het resultaat er ondanks het feit dat het een 'leugentje' is, er wel overtuigend en natuurlijk uitziet.
De rest is aankleding. Ook belangrijk! Zeer zeker. Als motief ondergeschikt. Als onderdeel van een werk vaak absoluut noodzakelijk.